Żyjemy obecnie w świecie niepewnym, zmiennym, niespokojnym, nieliniowym, złożonym i pełnym wyzwań. W obszarze rozwoju osobistego oraz w biznesie, od kilku lat,
panuje określenie światu VUCA. Jest to świat zmienności, niepewności, złożoności
i niejednoznaczności. Akronim VUCA pochodzi od słów.
- Volatility (zmienność). Zmienność że coraz trudniej nam przewidzieć przyszłe wydarzenia
i ich tempo. Przykładem może być digitalizacja rynku pracy, skala ruchów migracyjnych w Europie czy konflikty światowe. - Uncertainty (niepewność). Wszystko to prowadzi do poczucia niepewności i niepokoju. Zmiany są szybsze niż kiedykolwiek, a ich zasięg jest globalny i ma wpływ zarówno na biznes. gospodarkę, jak i na nastroje społeczne.
- Complexity (złożoność). Złożoność to połączenie wielu zjawisk i informacji. Różnorodne i zmienne bazy danych dają dostęp do wiedzy, której nie jesteśmy w stanie przetworzyć i przyswoić.
- Ambiguity (niejednoznaczność) Niejednoznaczność informuje nas o tym, że wyjaśnianie świata tylko z perspektywy rozumu i logiki nie wystarcza, a bazowanie na wcześniejszych doświadczeniach nie przekłada się na efektywne planowanie.
By odnaleźć się w nowej rzeczywistości potrzebujemy przede wszystkim rozwijania
i pielęgnowania w sobie zdolności do elastycznego i odważnego adaptowania się
do nieoczekiwanych wydarzeń.
Nowa rzeczywistość, w której żyjemy to:
- zmiany klimatyczne
- świat cyfryzacji
- pandemia
- zmiany na rynku pracy
- automatyzacja
- wojna
- kryzys ekonomiczny
- sztuczna inteligencja
- drony
- nanotechnologia
Należy jeszcze dodać, że ze względu na szybko zmieniające się wymagania otaczającego nas świata, pokolenie „Z” (definiowane w wielu źródłach jako pokolenie urodzone między rokiem 1995 -2010 lub 2012, czyli wkraczające na rynek pracy) zostaje zastąpione pokoleniem „Alpha” (Alfa). Jest to pokolenie, które prawdopodobnie (bo zbyt wcześnie mówić o jego przyszłych cechach, są to bowiem dzieci pokolenia X i Y), nie będzie pamiętać życia bez stałej obecności portali społecznościowych, doświadczające edukacji przy wykorzystaniu nowych technologii, cyfrowych urządzeń mobilnych oraz aplikacji. Prawdopodobnie będzie to najbardziej wykształcone (dzięki wydłużonej edukacji on-line), technologicznie zaawansowane oraz najbardziej przedsiębiorcze pokolenie. Pokolenie znacznie mniej czasu przeznaczające na osobiste relacje, posiadające słabszy kontakt z drugim człowiekiem (literatura dr Maciej Dębski).
Takie perspektywy wyznaczają inne sposoby uczenia i nauczania.
Obecnie należy w procesie edukacji i w przygotowywaniu młodzieży do potrzeb rynku pracy należy zwracać uwagę na:
- elastyczność, refleksję
- dobrą komunikację, uczenie się od siebie
- efektywne i angażujące praktyki dydaktyczne
- otwartość na świat zewnętrzny
- prace projektową i problemową, interdyscyplinarną
- rozwijanie samodzielnego myślenia
- rozwiązywanie problemów
- zarządzanie sobą (wytrwałość, umiejętność uczenia się)
- informacje zwrotne
- pracę z błędem
- kompetencje społeczne (przywództwo, zarządzanie ludźmi, współpraca, zdolności negocjacyjne, inteligencja emocjonalna)
- współpracę szkoły z otoczeniem i rynkiem pracy.
Powstają pytania: jak uczyć, aby realizować w/w wyzwania? Kiedy? Kto może nam pomóc? Jak rozpoznawać potrzeby uczniów?...........................
No cóż, należy wciąż poszukiwać odpowiedzi.
Ciekawe informacje w poruszanej tematyce zawierają linki:
https://portal.librus.pl/szkola/artykuly/jak-uczyc-pokolenie-z
http://lemontreecoaching.com/insights-discovery-tm/co-to-jest/
Opracowała: Bernarda Jarzyna